W ciągu ostatnich kilku miesięcy liczne organizacje ujawniły, że produkty zawierające składniki nielegalnie przetworzone z użyciem tlenku etylenu były nadal sprzedawane bez odpowiednich informacji dla konsumentów.
Tlenek etylenu w żywności – na czym polega problem?
Tlenek etylenu jest gazowym środkiem dezynfekującym, pierwotnie używanym do sterylizacji oraz do ograniczania występowania salmonelli w żywności. Jest to wysoce drażniąca i mutagenna substancja chemiczna, uważana za zwiększającą ryzyko poronienia, anomalii genetycznych i występowania raka u ludzi, przez cały czas wpływając na cykl rozrodczy zwierząt. Została zakazana w UE jako pestycyd od 1991 roku, a jako produkt wyjściowy w żywności i paszy od 2011 roku.
Chociaż kraje takie jak Francja przestrzegają zasady ostrożności i rutynowo wycofują produkty, nie dotyczy to wszystkich krajów europejskich. Poza tym organizacja pozarządowa twierdzi, że Komisja Europejska i państwa członkowskie rozważają złagodzenie wycofywania produktów nielegalnie przetworzonych, ale w przypadku których operatorzy nie byliby w stanie zidentyfikować zanieczyszczeń poniżej wykrywalnego progu.
Te niepokojące informacje stanowią kolejny krok w sadze tlenku etylenu. Jeszcze w marcu zeszłego roku w ponad dziesięciu państwach członkowskich wycofano z rynku setki produktów (w tym ciastka, pieczywo, mieszanki przypraw…) zawierające nasiona sezamu pochodzące z Indii. Tlenek etylenu w sezamie okazał się wielkim problemem. Ostrzeżenia zostały wniesione poprzez powiadomienie systemu wczesnego ostrzegania o żywności i paszach- europejskiego narzędzia nadzoru mającego na celu ułatwienie wymiany informacji między krajowymi organami sanitarnymi.
Jednak te rozbieżności w praktyce wskazują na wyraźną potrzebę wzmocnienia procedur śledzenia i wycofywania produktów, cały czas podkreślając kwestię odpowiedzialności podmiotów krajowych. Podkreśla to również brak informacji przekazywanych opinii publicznej, co może okazać się bardzo mylące.
Tlenek etylenu – co jeszcze warto zanotować o problemie?
Dodatki do żywności są regulowane na mocy pozwoleń na dopuszczenie do obrotu wydawanych przez Ministra Zdrowia i przepisów dotyczących żywności i leków. Zatwierdzone dodatki do żywności i dozwolone warunki ich stosowania są określone. W tym kontekście należy zwrócić większą uwagę na przepis dotyczący dodatków do żywności dotyczący stosowania tlenku etylenu jako fumigantu na całych lub zmielonych przyprawach. Ustawa o produktach kontrolnych o ograniczonym użyciu do sterylizacji i odymiania przypraw – dotyka tego problemu. Pomimo istnienia przepisu dotyczącego dodatków do żywności dla tlenku etylenu, uważa się że regulacja fumigantów jest odpowiednio poddana władzy. Tlenek etylenu spełnia regulacyjną definicję środka do zwalczania szkodników zgodnie z wytycznymi, gdy jest stosowany do celów fumigacji.
W przeszłości przepisy dotyczące dodatków do żywności i warunki rejestracji jako pestycydów uzupełniały się. Jednak ponowna ocena bezpieczeństwa tlenku etylenu, z następnie konsultacje doprowadziły do wdrożenia zmian w instrukcjach stosowania tlenku etylenu jako zarejestrowanego pestycydu. To też podkreśla potrzebę usunięcia przepisu dotyczącego dodatków do żywności dla tlenku etylenu, który obecnie pojawia się na liście dozwolonych dodatków do żywności o innych akceptowanych zastosowaniach