Choćbyś nie wiem jak kochał swoją pracę, to wiedz, iż kiedyś musisz odpocząć i choćby nie wiem jakie, Twój przełożony obiecywał Ci bonusy w zamian za zrzeczenie się urlopu, to wiedz, iż Kodeks Pracy stanowi zupełnie inaczej.

Urlop wypoczynkowy należy się każdemu, kto pracuje w oparciu o umowę o pracę

Każdy pracownik, który podpisał papierek zwany umową o pracę ma prawo do korzystania z urlopu wypoczynkowego. Co mówią przepisy? Jak kształtuje się wymiar takiego urlopu? Otóż według Art. 114 Kodeksu Pracy każdy pracownik ma prawo do wykorzystania urlopu wypoczynkowego w danym roku kalendarzowym. Wymiar takiego urlopu jest uzależniony od przepracowanych lat, czyli stażu pracy. I tak:
- 20 dni urlopu przysługuje pracownikowi, który posiada mniej niż 10 lat stażu pracy,
- 26 dni urlopu przysługuje pracownikowi, który przepracował łącznie co najmniej 10 lat
Ważna uwaga! Staż pracy sumuje się ze wszystkich zakładów pracy, gdzie pracownik był zatrudniony.
Pamiętaj też, iż podstawą do korzystania z urlopu jest umowa o pracę bez względu na wymiar etatu. Jeżeli pracujesz np. na ½ etatu, to urlop wypoczynkowy także Ci się należy.

Kiedy należy brać urlop wypoczynkowy?

Urlop wypoczynkowy powinien być dany pracownikowi w roku, w którym pracownik nabył do niego prawo. Jeżeli jednak z jakiegoś powodu nie wziąłeś urlopu, bądź go nie otrzymałeś w danym roku, to mówimy wówczas o urlopie zaległym. Taki urlop Twój pracodawca jest zobowiązany udzielić Tobie najpóźniej do dnia 31 marca następnego roku kalendarzowego. Istnieje możliwość wykorzystania urlopu zaległego w późniejszym terminie, ale tylko i wyłącznie w określonych sytuacjach:
- przesunięcie urlopu zaległego na wniosek pracownika, które jest umotywowane ważnymi powodami,
- szczególne potrzeby pracodawcy oraz zakłócenie toku pracy, jeżeli pracownik będzie w tym czasie nieobecny,
- utrata przez pracownika części urlopu, bądź też niemożność jego rozpoczęcia na skutek przyczyn usprawiedliwiających nieobecność w pracy np. choroba,

Czy masz prawo zrzec się urlopu wypoczynkowego?

Absolutnie nie. Kodeks Pracy wyraźnie o tym mówi Art. 152 § 2, według którego udzielenie urlopu wypoczynkowego ma charakter bezwzględnie obowiązujący pracodawcę. Co za tym idzie? Otóż przepisów tych pracodawca nie może sobie zmieniać na niekorzyść pracownika, nawet jeśli ten wyraża na to zgodę lub o to prosi. Według tego artykułu pracownik nie może dobrowolnie zrezygnować z przysługującego mu urlopu, ani też nie może go przenieść na inną osobę. Ponadto nie możesz zrzec się urlopu wypoczynkowego po to, by dostać za niego ekwiwalent. Ekwiwalent należy Ci się tylko wówczas, gdy następuje rozwiązanie stosunku pracy, a Ty nie wykorzystałeś całego urlopu.

Jak zatem możesz wywnioskować na podstawie powyżej przedstawionych informacji, urlop wypoczynkowy po pierwsze Ci się należy, po drugie musisz go wykorzystać, a po trzecie nie masz prawa, by się go zrzec dobrowolnie. Należy też dodać, iż pracodawca, który świadomie utrudnia pracownikowi wykorzystanie urlopu wypoczynkowego, płaci za to wysokie kary pieniężne.

Materiały potrzebne do opracowania poradnika dostarczyła Kancelaria Adwokacka Krzysztof Śpiewak