Bardzo wiele osób błędnie uważa, że adwokat kościelny i mecenas to osoby wykonujące jeden i ten sam zawód oraz posiadające te same uprawnienia. Świat prawniczy jest jednak bardzo zagmatwany i laik może mieć problem z rozróżnieniem obu specjalizacji. Postanowiliśmy zatem wypisać najważniejsze różnice pomiędzy adwokatami kościelnymi a mecenasami. Na czym dokładnie polega ich praca?
Czym różni się adwokat kościelny od zwykłego mecenasa?
Adwokat kościelny musi ukończyć pięcioletnie studia z zakresu prawa kanonicznego. Jest to wymóg konieczny do wykonywania tego zawodu. Tutaj jednak nie ma wielkiego zaskoczenia. Warto jednak podkreślić, że zwykły mecenas nie ma takiego wymogu (dotyczącego studiów z zakresu prawa kanonicznego).
Poza tym, osoba chcącą reprezentować klientów w sądach kościelnych powinna swoją codzienną postawą potwierdzać, że nadaje się na adwokata kościelnego. Co to oznacza? Na przykład, nie może żyć na tak zwaną „kocią łapę” (zwykli adwokaci nie mają takich nakazów). Bezwzględnie powinna przestrzegać nauki kościelnej i przykazań. Jest zrozumiałe, że musi być to osoba wierząca. Adwokat kościelny nie może być ateistą czy osobą, która chodzi do kościoła tylko raz na miesiąc (mecenas nie ma takiego przymusu).
Od adwokatów kościelnych wymaga się jest perfekcyjnej znajomości prawa kanonicznego. Jak można potwierdzić takie kwalifikacje? Między innymi, poprzez zaświadczenie o zdobyciu doktoratu w tej dziedzinie. Dopuszcza się także osoby, które wykażą się, co najmniej, biegłością w sprawach prawa kanonicznego. Pozytywne złożenie egzaminu licencjackiego zaraz po zakończeniu studiów jest podstawa do potwierdzenia należytych umiejętności. To jednak nie wszystko.
Adwokat kościelny powinien również zaprezentować dokumenty potwierdzające jego doświadczenie zdobyte w sądach kościelnych. Tak jak już zostało wspomniane – przy ocenie brane pod uwagę są również kwalifikacje etyczne kandydata. Finalnej oceny w większości przypadków dokonuje wikariusz sądowy. Czasami taką decyzję podejmuje zaś sam Biskup Diecezjalny. Ostateczne zatwierdzenie należy już do tej właśnie persony. Adwokat kościelny może otrzymać uprawnienia bezterminowe lub terminowe (albo nawet do tylko jednej konkretnej sprawy). Warto zaznaczyć, że uzyskanie aprobaty w jednej diecezji nie oznacza, że taka osoba może sprawować swój zawód wszędzie. Jeśli adwokat kościelny będzie chciał służyć radą w innej diecezji, to proces rekrutacji musi zostać przeprowadzony od nowa.
Różnic pomiędzy zwykłymi mecenasami, a adwokatami kościelnymi jest wiele. Najważniejszą jest jednak to, że „zwykły” adwokat nie może reprezentować swoich klientów przed sądami kościelnymi – chyba, że też ma takie dodatkowe uprawnienia.
Gdzie szukać adwokatów kościelnych?
O tym, gdzie szukać pomocy zwykłego adwokata, pewnie większość wie. Inaczej wygląda sprawa poszukiwania pomocy adwokata kościelnego – zawód ten do dziś nie funkcjonuje w świadomości całego społeczeństwa. Nie każdy zwykły adwokat ma odpowiednie dokumenty i predyspozycje, aby móc udzielać się w sadzie kościelnym.
Gdzie zatem szukać pomocy prawnej w aspekcie rozwodów kościelnych? Przede wszystkim, trzeba odwiedzać strony sądów biskupich. To właśnie tam można znaleźć listę odpowiednich osób, z którymi można nawiązać współpracę przy określonej kwestii. Trzeba jednak wspomnieć o jednym bardzo ważnym aspekcie. Można zdecydować się na usługi prawnika z danego rejonu lub wybrać kogoś spoza diecezji. Wtedy jednak konieczne jest przeprowadzenie wyżej opisanej procedury akceptacyjnej. Biskup w takim wypadku musi udzielić terminowej aprobaty.
W jakich sprawach przydaje się pomoc adwokata kościelnego?
Przede wszystkim, adwokat kościelny może pomóc w przypadku rozwodów kościelnych. Niestety, w ostatnich latach liczba rozstań diametralnie wzrosła. W związku z tym, osoby wykonujące ten zawód na pewno nie mogą narzekać na brak pracy. W takim przypadku sprawa rozwodowa przebiega jednak inaczej, niż w przpadku „zwykłego” rozwodu. Zarówno świadkowie, jak i strony są przesłuchiwani osobno. Warto dodać, że adwokat kościelny to osoba, która udziela porad prawnych w tym zakresie i jest w stanie napisać stosowne dokumenty. Adwokat kościelny oczywiście bierze też udział w przesłuchaniach stron, co często ma kluczowe znaczenie dla rezultatu procesu.
Artykuł powstał przy współpracy z adwokatem Janem Przemysławem Kopko.
